Publicatiedatum: 10 juni 2025

Onlangs werd in de Tweede Kamer een aantal moties aangenomen over zelfstandige behandelcentra. Het verzoek van de minister om deze niet in stemming te brengen – zij zat immers met de zorgpartijen (waaronder Zelfstandige Klinieken Nederland (ZKN)) midden in de afrondende fase van het Aanvullend Zorg- en Welzijnsakkoord (AZWA) – legden de Kamerleden naast zich neer: er moesten écht fors meer voorwaarden komen voor klinieken.

Bijzonder: was in 2006 de gedachte dat gereguleerde marktwerking in de zorg zou helpen om zorgaanbieders scherp te maken op het gebied van kwaliteit en efficiency (waarmee de patiënt geholpen is) waait er nu – twintig jaar na dato – een heel andere wind. De wind van: commercie in de zorg moeten we niet hebben, en de positieve effecten hiervan op kwaliteit, efficiency en innovatie laten we buiten beschouwing. Het feit dat klinieken fors bijdragen aan het terugdringen van de wachttijden voor patiënten – waar het om gaat – lijkt geen rol te spelen.

Dat is op zijn zachtst gezegd bijzonder: coûte que coûte de huidige infra- en organisatiestructuur overeind houden lijkt geen optie. Immers, als je vandaag doet wat je gisteren deed, heb je morgen hetzelfde resultaat. De zorgvraag wordt groter en met het huidige arbeidsmarkttekort gaan we het niet redden. Kijkend naar de medisch-specialistische zorg (msz) redden we het nú al niet: de wachttijden in de ziekenhuizen zijn in bijna 50 procent van de gevallen langer dan de Treeknorm. En dit is mét inzet van klinieken die 1,3 miljoen patiënten (bijna een kwart van de planbare msz!) op jaarbasis behandelen.

In de spiegel kijken

Dus: het moet écht anders. Wat ons betreft begint dat ermee dat álle partijen die medisch-specialistische zorg leveren (klinieken, ziekenhuizen en umc’s) kritisch in de spiegel kijken en hun bijdrage analyseren. Wat kunnen of moeten wij in samenhang met elkaar écht ánders doen om de patiënten te kunnen helpen met de medewerkers die we hebben. En welke harde keuzes moeten we daarvoor maken? Hoe leveren we meer passende zorg (zorg die écht nodig is) en hoe doen we dat zo efficiënt mogelijk.

Bron: Zorgvisie