Publicatiedatum: 21 augustus 2025

Uit recente cijfers van het Nivel, in samenwerking met Stichting Palliatieve Zorg Nederland (PZNL), blijkt dat het voorschrijven van medicatie in de laatste drie levensmaanden nog beter kan. Veel mensen die overleden aan een aandoening die veelal gepaard gaat met een mogelijke behoefte aan palliatieve zorg, kregen herhaalrecepten voor medicatie die dan niet meer passend is, zoals cholesterolverlagers of vitamine D. Ook medicatie met twijfelachtige klinische waarde, zoals hartglycosiden of maagzuurremmers, werd nog vaak voorgeschreven.

Het onderzoek analyseerde huisartsvoorschriften van 7.781 mensen die in 2023 overleden aan aandoeningen met een chronisch of progressief ziektebeloop. Vier kwaliteitsindicatoren werden geactualiseerd: het voorschrijven van 1) opioïden, 2) laxeermiddelen bij opioïden, 3) niet-passende medicatie en 4) medicatie met twijfelachtige klinische waarde. Deze indicatoren zijn ook in 2017 en 2021 gemeten.

Opioïdenvoorschriften weer toegenomen

In 2023 kreeg 57% van de mensen opioïden voorgeschreven, belangrijk voor pijnbestrijding aan het levenseinde. Dat is meer dan in 2021 en vergelijkbaar met 2017. Bij 35% werd geen laxeermiddel voorgeschreven, terwijl dat volgens richtlijnen standaard zou moeten vanwege het risico op obstipatie. Dit is vergelijkbaar met 2017 en 2021.

Bron: Nivel