Substitutietherapie bij Bijnierschorsinsufficiëntie

Bijnierschorsinsufficiëntie is een zeldzame maar ernstige aandoening waarbij de bijnierschors onvoldoende hormonen produceert, met name cortisol en aldosteron. Deze hormonen spelen een cruciale rol in het reguleren van diverse fysiologische processen, zoals het metabolisme, de immuunrespons en de bloeddruk. Substitutietherapie vormt de hoeksteen van de behandeling en richt zich op het vervangen van de ontbrekende hormonen om symptomen te verlichten en complicaties te voorkomen.

Wat is Substitutietherapie?

Substitutietherapie bij bijnierschorsinsufficiëntie houdt in dat synthetische vormen van de ontbrekende hormonen worden toegediend om de normale hormonale balans in het lichaam te herstellen. Deze therapie is levenslang en moet zorgvuldig worden afgestemd op de individuele behoeften van de patiënt.

Hormonen die worden vervangen

  • Cortisol: Dit hormoon wordt vervangen door hydrocortison, soms door prednison of dexamethason. Cortisol is essentieel voor het metabolisme en de stressrespons.
  • Aldosteron: Bij primaire bijnierschorsinsufficiëntie wordt aldosteron vervangen door fludrocortison. Dit hormoon helpt bij het reguleren van de zout- en waterbalans.

Hoe wordt substitutietherapie toegediend?

De dosering en timing van de medicatie zijn van groot belang bij substitutietherapie. Meestal wordt hydrocortison verdeeld over meerdere doses per dag, om de natuurlijke ritmes van cortisolproductie zoveel mogelijk na te bootsen.

Toedieningsvormen

  • Orale medicatie: De meest gebruikelijke vorm van substitutietherapie.
  • Injecties: In noodsituaties, zoals een adrenal crisis, worden corticosteroïden intramusculair of intraveneus toegediend.

Leven met substitutietherapie

Patiënten die substitutietherapie ondergaan, kunnen een normaal leven leiden mits ze zich houden aan hun behandelingsschema en bewust zijn van potentiële stressfactoren. Regelmatige controle door een zorgverlener is essentieel om de dosering te optimaliseren en bijwerkingen te minimaliseren.

Een adrenal crisis is een levensbedreigende complicatie van bijnierschorsinsufficiëntie. Het ontstaat wanneer de cortisolniveaus drastisch dalen door stress, ziekte of het stoppen van medicatie. Substitutietherapie speelt een cruciale rol bij het voorkomen van deze crises

Herkenning en behandeling

Symptomen van een adrenal crisis zijn onder andere ernstige vermoeidheid, lage bloeddruk, misselijkheid, braken en bewustzijnsverlies. In dergelijke gevallen is onmiddellijke toediening van hydrocortison noodzakelijk, vaak in combinatie met zoutoplossingen om de bloeddruk te stabiliseren.

Patiënten worden aangemoedigd om een noodkit bij zich te dragen met een injectie van hydrocortison voor noodgevallen. Educatie over de aandoening en het herkennen van symptomen van een crisis zijn van groot belang.

Medicijnkosten

Eigen Bijdrage Medicijnkosten

 Sinds 2019 is er een maximum bedrag vastgesteld voor de eigen bijdrage voor geneesmiddelen. De eigen bijdrage voor geneesmiddelen vanuit de basisverzekering is gemaximeerd op €250,- per persoon. Dit betekent dat je, ongeacht de kosten van de geneesmiddelen, niet meer dan €250,- aan eigen bijdrage per jaar hoeft te betalen.

Sinds 2019 geldt deze maximale bijdrage voor geneesmiddelen, voorheen was er geen limiet. De verrekening van de eigen bijdrage vindt plaats via de zorgverzekeraar, dus niet rechtstreeks bij de balie van de apotheek.

Deze maximale eigen bijdrage geldt voor alle geneesmiddelen die vanuit de basisverzekering worden vergoed, en dus niet voor medicijnen die niet in het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS) zijn opgenomen of waarvoor je een aanvullende verzekering hebt afgesloten.

Deze maximale eigen bijdrage wordt jaarlijks vastgesteld. Voor 2025 en ook voor 2026 is deze vastgesteld op €250,-.

Terugbetalingsregelingen voor Medicijnen waarvoor een Eigen Bijdrage geldt

 Voor een aantal medicijnen die worden voorgeschreven bij bijnieraandoeningen geldt een eigen bijdrage. Hiervoor bestaat er ook in 2025 een terugbetalingsregeling. Deze regelingen worden namens de fabrikant uitgevoerd door TBR Nederland (voor Plenadren en Fludrace) en Hevo Consult (voor Efmody). Deze informatie is ook te vinden op medicijnkosten.nl